Powrót żydowskich macew na cmentarz
Dzięki inicjatywie dyrekcji i pracowników Zakładu Poprawczego w Kcyni oraz zaangażowaniu Urzędu Miejskiego w Kcyni można było w dniu 14 lutego 2018 r. zakończyć historię żydowskich pomników nagrobnych odkrytych w 2011 r., w czasie remontu chodników i podjazdów na terenie Zakładu Poprawczego w Kcyni.
Wówczas pod cienką warstwą skruszałego betonu, pamiętającego czasy wojennej zawieruchy 1939-1945, kiedy kcyńska placówka wychowawcza pełniła rolę niemieckiego szpitala wojskowego, odsłonięto szczątki żydowskich macew. W 1939 r. Niemcy,po rozstrzelaniu kcyńskich Żydów na wzniesieniach za miastem i spaleniu kcyńskiej Bożnicy, splantowali miejscowy kirkut przy ulicy Cmentarnej, a kamienne, nierzadko zabytkowe macewy wykorzystali do wzmocnienia miejscowych chodników. O odkryciu 15 dużych elementów macew został poinformowany Wojewódzki Konserwator Zabytków w Toruniu Delegatura w Bydgoszczy. Pracownicy Zakładu Poprawczego w Kcyni ze swej strony zabezpieczyli macewy, aby nie uległy one dalszemu zniszczeniu; zostały one objęte stałym monitoringiem. Dzięki stałej współpracy z Komisją Rabiniczną ds. Cmentarzy w Warszawie, Żydowskim Instytutem Historycznym oraz Naczelnym Rabinem Polski – Panem Michaelem Schudrichem– ustalono, że nagrobki te w myśl tradycji żydowskiej należą do zmarłych i powinny one powrócić na kcyńską żydowską nekropolię. W judaizmie święte jest zarówno to, co duchowe , jak i to, co fizyczne. Dusza jest źródłem świętości, podczas gdy ciało jest naczyniem, które nosi w sobie świętość. Zgodnie z tradycją i prawem żydowskim, ludzkie ciało jest święte nawet po śmierci i pozostaje takim aż do Dnia Sądu Ostatecznego. Tradycja mówi, że dusza i ciało pozostają połączone nawet po śmierci, więc jeśli się narusza kości tu, na ziemi, to naruszony zostaje także spokój duszy w niebie. Judaizm wyraźnie zakazuje ingerowania w strukturę ziemi na cmentarzach żydowskich z uwagi na groźbę naruszenia kości zmarłych – w związku z tym Pan Michael Schuldrich poprosił, aby nagrobki z terenu kcyńskiej placówki opiekuńczo-wychowawczej zostały przewiezione z zachowaniem ostrożności na teren cmentarza przy ul. Poznańskiej i ustawione w pobliżu istniejącego już lapidarium oraz żeby ich nie wkopywać w ziemię.
Pracownicy Urzędu Miejskiego w Kcyni wspólnie z pracownikami i wychowankami Zakładu Poprawczego w Kcyni przewieźli macewy na kcyński cmentarz żydowski i ustawili je zgodnie z zaleceniami Naczelnego Rabina Polski. Wychowankowie kcyńskiej placówki opiekuńczo-wychowawczej realizując gimnazjalny projekt edukacyjny pn.: Szalom Alejchem mieli niezwykłą okazję, aby w czasie pracy i udzielania pomocy starszym,bezpośrednio zapoznać się ze zwyczajami pogrzebowymi ludności żydowskiej.
Koordynatorem całego przedsięwzięcia był nauczyciel historii, wychowawca placówki Pan Jacek Maćkowski. W inicjatywie uczestniczyła też nauczycielka języka polskiego, Pani Lidia Kozłowska-Rusin.
Autor: Redakcja